środa, 7 grudnia 2016

Dom Modlitwy w Aszchabadzie, Turkmenistan

Witajcie,


Poprzednim razem obiecałam, że w kolejnym artukule opowiem Wam o pierwszym Mashriqu’l-Adhkár (Domu Modlitwy), i oto jestem i zapraszam do lektury tej fascynującej historii. 

Pierwszy na świecie Dom Modlitwy powstał w stolicy dzisiejszego Turkmenistanu, Aszchabadzie (inne znane pisownie tego miasta to 'Ishqabad, Ashgabat, Ashkhabad, ‘Ishqábád). W tamtym czasie, czyli na początku 20-tego wieku, był to teren administracyjnie należący do Rosji na wschód od Morza Kaspijskiego a na północ od Iranu. Tylko około 40 kilometrów na północ od granicy z Iranem, to nowe i dobrze prosperujące miasto Aszchabad przyciągało mieszkańców zarówno z Rosji, jak i z Iranu. Pośród Irańczyków była też pewna liczba Bahaitów, którzy zaczęli osiedlać się w tym mieście około 1884 roku, wkrótce po założeniu miasta. Z powodu powszechnie panującej wrogości swoich Szyickich rodaków, wielu z Bahaitów, nowych mieszkańców miasta, unikało identyfikowania się otwarcie jako Bahaici, i starało zmieszać się z irańską populacją. 

Pierwszy Dom Modlitwy w Aszchabadzie, Turkmenistan
Jakkolwiek, w 1889 roku, nastąpił kryzys, który dał wyzwanie ich wysiłkom nie ujawniania się publicznie. Jeden z najwybitniejszych Bahaitów, zwany Hájí Muhammad Ridá Isfáhání, został zadźgany na śmierć na bazarze, ofiara spisku lokalnych kupców irańskich, podżeganych przez duchownych, którzy przyjechali do miasta z Kurasanu, prowincji w Iranie, szczególnie aby pomóc w przestępstwie. Rosyjskie władze, w przeciwieństwie do władz w Iranie, potraktowały bardzo poważnie zlecenie przestępstwa przeciwko Bahaicie, przeprowadziły dochodzenie, i w końcu wezwaly na rozprawę sądową i skazaly morderców, którzy dumnie przyznali się do zabójstwa. Podczas rozprawy sądowej, gdy sędzia poprosił widzów Bahaitów aby zasiedli w oddzielnej części sali sądowej, wiele osób ujawnilo się po raz pierwszy jako Bahaici. 



Wydarzenia związane z morderstwem okazały się kamieniem milowym dla Bahaitów w Aszchabadzie, których liczba w tym czasie wynosiła około 400 osób. Po 1890 roku Aszchabad zapewnił im środowisko, w którym byli uznawaną wspólnotą religijną z takim stopniem swobody, jakiego nigdy nie zaznano ani w Iranie, ani nigdzie indziej na Wschodzie. Żyli oni w państwie, gdzie rząd pozwalał im nauczać Wiary wsród muzułmaninów (rosyjskie prawo zabraniało wówczas chrześcijanom zmianę wiary na niechrześcijańską). Rząd ten również dbał o to, aby ataki przeciwko Bahaitom były karane. Rosnąca liczba Bahaitów przybyła z Iranu, włączając rodziny tych mężczyzn, którzy osiedlili się w mieście wcześniej. Kobiety Bahaitki w Aszchabadzie, wyzwolone z rygorów, które panowały w przeważnie islamskich państwach, miały swobodę uczestniczenia we wszystkich działaniach wspólnoty. 
Kobiety Bahaitki swobodnie zbieraja sie w Domu Modlitwy 

Rozwijająca się wspólnota Bahaicka została zachęcona, aby założyć swoje własne instytucje o charakterze socjalnym, które odzwierciedlałyby jej wartości, takie jak równość kobiet i mężczyzn i konieczność moralnej i akademickiej edukacji dla wszystkich. 

Już w 1887 roku Bahaici w Aszchabadzie zaczęli konstrukcję swoich pierwszych wspólnych budynków na posiadłości znajdującej się blisko centrum miasta, która została przewidziana jako miejsce przyszłego Domu Modlitwy i zaaprobowana przez założyciela Wiary Baha’i, Baha’u’llaha. Wspólnocie udało się również uzyskać swój własny cmentarz w innym miejscu. We wrześniu 1902 roku, na prośbę ‘Abdu’l-Bahy, kuzyn Baba, zwany Hájí Mírzá Muhammad Taqí Afnán, przeniósł się do Aszchabadu, aby objąć ogólną odpowiedzialność za projekt budowania Domu Modlitwy. 
Mírzá Muhammad Taqí Afnán
Jako jeden z przodujących kupców miasta Yazd w Iranie, ze znajomościami biznesowymi które sięgały aż po Hong Kong, Hájí Mírzá Muhammad Taqí Afnán stał się przedstawicielem handlowym rosyjskiego rządu dla południowego Iranu. Jest on powszechnie znany w sprawozdaniach historycznych pod tytułem Vakílu’d-Dawlih, co oznacza „Reprezentant Rządu”, jak również pod tytułem, który otrzymał od ‘Abdu’l-Bahy, Vakílu’l-Haqq, czyli „Reprezentant Boga”. Hájí Mírzá Muhammad Taqí Afnán stał się głównym dobroczyńcą Domu Modlitwy w Aszchabadzie, i pozostał on w mieście do czasu, aż podstawowe prace nad budynkiem nie zostały ukończone. 

Konstrukcja Domu Modlitwy w Aszchabadzie
Ogólny projekt Świątyni został wykonany przez samego ‘Abdu’l-Bahę. Budowniczy zwany Ustád ‘Alí-Akbar Banná z Yazdu opracował plany pod nadzorem ‘Abdu’l-Bahy. Prace rozpoczęły się w październiku 1902 roku, a kamień węgielny został położony w obecności gubernatora generalnego prowincji. 
Kladzenie kamienia wegielnego w 1902 roku
W rok później, Ustád ‘Alí-Akbar Banná podczas swojej wizyty w mieście Yazd w Iranie, został zabity podczas antybahaickiego pogromu. Następnie zatrudniono rosyjskiego inżyniera zwanego Volkov do nadzorowania budowy. Struktura została istotnie zakończona przed końcem 1906 roku, jakkolwiek zewnętrzne zdobnictwo budynku nie zostało wykończone aż do 1919 roku. 


Bahaicki architekt ze Stanów Zjednoczonych odwiedził Świątynię w 1909 roku i opisał ją ze szczegółami.
Dom Modlitwy w Aszchabadzie widoczny z daleka

Zlokalizowana w centrum miasta i widoczna z dalekiej odległości, Świątynia składała się z trzech części: środkowej rotundy; otaczających ją krużganków; i dwóch rzędów zewnętrznej loggii, górnej i dolnej, otaczającej cały budynek i schodzącej w dół do ogrodów. Rotunda miała wysokość pięciu pięter i zwieńczona była półkulistą stalową kopułą. Galeria znajdowała się bezpośrednio nad krużgankami. 

Światło wpadające przez okna na wyższych poziomach zalewało całe wnętrze. Do zewnętrznej loggii na pierwszym piętrze można było wejść zarówno ze środka, jak i z zewnątrz budynku. 

Dwie klatki schodowe, po jednej i po drugiej stronie od głównego wejścia – dwu-piętrowy portyk otoczony minaretami, przypominającymi Taj Mahal – umożliwiało dostęp do wyższej loggii. Wnętrze kopuły było wyszukanie udekorowane wzorami sztukaterii w płaskorzeźbie. Trzecie piętro zawierało płytki wygrawerowane kaligraficzną prezentacją inwokacji „O Chwało Najchwalebniejszego” (określanej przez Bahaitów jako „Największe Imię”). 
Dekoracje wnetrza kopuly Swiatyni w Aszchabadzie
Budynki podlegające, wybudowane wcześniej niż sama Świątynia, wkrótce zostały powiększone o nowe. W swoim najbardziej rozwiniętym stanie, ten Mashriqu’l-Adhkár zawierał dom noclegowy dla podróżnych; szkołę dla chłopców (ukończoną w 1897 roku); szkołę dla dziewcząt (ukończoną w 1907 roku); dwa przedszkola (utworzone pomiędzy 1917-1918 rokiem); aptekę medyczną; bibliotekę; i publiczną czytelnię. Budynki podlegające służyły kwitnącej wspólnocie bahaickiej, która liczyła sobie w przybliżeniu trzy tysiące dorosłych i tysiąc dzieci. Aszchabad bujnie rozwijał się jako centrum bahaickiej nauki i wydawnictwa. 

Przez dekadę po Rosyjskiej Rewolucji w 1917 roku, kompleks budynków Mashriqu’l-Adhkár w pełni funkcjonował, a Bahaicka wspólnota w Aszchabadzie nadal się rozwijała. Nie mając już zakazu prawnego, aby nie nauczać chrześcijan Wiary, Bahaici zaczęli przyciągać zainteresowanie mieszkańców rosyjskiego pochodzenia. Jakkolwiek ograniczenia co do różnych działań, zarówno społecznych jak i indywidualnych, zostały nałożone stopniowo w 1927 roku, i wzmożyły się w 1928 roku. W tym okresie, zgodnie ze swoimi przepisami co do wszystkich budynków o charakterze religijnym, rząd skonfiskował Świątynię. Została ona zamknięta na trzy miesiące, a następnie ponownie otwarta po tym, jak wspólnota podpisała pięcioletnią umowę najmu z panującym rządem. Państwo również przejęło prowadzenie szkół i przedszkoli – pomimo tego, że zgodnie z prawem, w programie nauczania nie było religii – i stopniowo nauczyciele bahaiccy zostali zwolnieni. Niektórzy członkowie wspólnoty zostali albo zaaresztowani, albo deportowani. 

Przez kilka następnych lat, Bahaici usiłowali kontynuować swoje funkcjonowanie jako wspólnota, działając w ramach wytycznych prawa. Udało im się przedłużyć umowę najmu dla Domu Modlitwy w 1933 roku. Pomiędzy 1934 a 1936 rokiem ograniczenia zostały rozluźnione, i po spełnieniu wymagań, aby wykonać pokaźne, aczkolwiek zupełnie niepotrzebne naprawy Świątyni, wspólnota odzyskała prawo do jej całościowego użytku zgodnie z umowa wynajmu na czas nieokreślony. 

Jakkolwiek, wytchnienie od represji było krótkotrwałe. Zaczynając od końcówki 1936 roku, podczas gdy groza ogarnęła całe państwo w okresie, w którym miliony ludzi straciło życie, Bahaici byli narażeni na wznowione ataki i aresztowania. W 1938 roku wspónota została siłą rozproszona. Około pięćset Bahaitów – wszyscy dorośli mężczyźni oraz kilka szczególnie aktywnych kobiet – zostało zaaresztowanych i albo deportowanych, albo uwięzionych, albo wygnanych. Wielu z nich trafiło na teren Pavlodaru w północnym Kazachstanie. 

Kobiety i dzieci, którzy byli obywatelami Iranu, zostali deportowani do Iranu. Świątynia została zamknięta dla Bahaitów i przekształcona w muzeum. 
Swiatynia przeksztalcona w muzeum
W 1948 roku poważne trzęsienie ziemi, które zniszczyło wielkie obszary miasta, również dotkliwie uszkodziło budynek Świątyni. Po dalszych zniszczeniach spowodowanych ulewnymi opadami deszczu na początku lat 60-tych, budynek został calkowicie zburzony. Miejsce to zostało następnie przekształcone w park miejski, w którym stoi posąg osiemnastowiecznego turkmeńskiego poety Mahtum Quli (Magtim Guli). 

Statua Mahtum Quli na miejscu zburzonego Domu Modlitwy w Aszchabadzie
I oto cała już historia pierwszego Domu Modlitwy w Aszchabadzie. Historia fascynująca, inspirująca, i prowadząca nas do kolejnej opowieści o drugim chronologicznie Domu Modlitwy na świecie, tym razem na innym kontynencie. Kto zgadnie, gdzie Was zabieram w podróż następnym razem?

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Zapraszamy na zajęcia dla dzieci i młodzieży...

Zapraszamy na zajęcia dla dzieci i młodzieży...
Naszym zamiarem jest służyć ludziom wokół nas oferując bezpłatną służbę, która umożliwi dzieciom znaleźć w sobie najlepsze cechy, takie jak prawdomówność, szacunek czy odpowiedzialność.

Zapraszamy na spotkanie modlitewne...

Zapraszamy na spotkanie modlitewne...
Spotkania refleksji i modlitwy stanowią dla nas inspirację i duchową odnowę. Bahaici na terenie Krakowa i okolic spotykają się, aby się wspólnie modlić, czytać pisma święte, i medytować. Spotkania te otwarte są dla osób wszystkich wyznań. Skontaktuj się z nami, a podamy ci miejsce spotkań blisko ciebie.

Zapraszamy na kursy dla dorosłych...

Zapraszamy na kursy dla dorosłych...
Jeśli chcesz dołączyć do kameralnej, otwartej grupy aby wspólnie zastanowić się nad tym, jak stać się lepszym i jednocześnie polepszyć stan świata, jaki wpływ na nasz rozwój ma obmowa, kłamstwo czy prawdomówność oraz jak możemy rozwijać własne zdolności dla dobra innych, gorąco zapraszamy.

Wiara Bahá'í w skrócie

W ciągu 150 lat wiara bahai rozwinęła się z nieznanego ruchu na Środkowym Wschodzie w drugą najbardziej rozprzestrzenioną wśród niezależnych religii świata. Obejmując ludzi z ponad 1200 grup etnicznych, rasowych i plemiennych jest ona najprawdopodobniej najbardziej zróżnicowaną zorganizowaną grupą ludzi na planecie. Jej jedność jest wyzwaniem dla panujących teorii o ludzkiej naturze i perspektywach dla naszej wspólnej przyszłości.