31-ego maja 2012 na Uniwersytecie Jagiellońskim odbyła się konferencja
naukowa dotycząca zjawiska herezji w różnych tradycjach w przeszłości i
dziaj pt. "Rozdroża kultury. Czy herezje są twórcze?". Organizatorem
wydarzenia była Katedra Porównawczych Studiów cywilizacji UJ.
Prelegentki panie dr Marta Teperska i mgr Paulina Niechciał wystąpiły z
ciekawą analizą prawnego statusu bahaitów w krajach arabskich pt.
"Państwa Bliskiego Wschodu wobec bahaizmu". W pracy mówiły, że:
"Bahaizm,
uważany za najmłodszą religię monoteistyczną świata, zaczął kształtować
się w XIX-wiecznej Persji, wyłaniając się z szyickiego islamu. Wtedy to
Sejjed Ali Mohammad z Szirazu ogłosił, że jest bramą (Bab) do Boga i
tym samym zapoczątkował nowy ruch religijno-społeczny - babizm.
Intensywnie rozwijający się kult Baba w konserwatywnej Persji został
uznany za herezję, rozpoczęły się prześladowania wyznawców nowej
religii, a jej twórca, po licznych torturach, został publicznie
stracony. Wielu babistów musiało uciekać z kraju, najczęściej emigrowali
do Bagdadu, gdzie ich ruch rozpadł się na dwa odłamy. Jeden z uczniów
Baba, Mirza Hosejn Ali Nuri, znany jako Baha’ollah (Blask Boga),
oświadczył, że jest zapowiedzianym przez Baba kolejnym prorokiem. Został
założycielem liberalnego, większościowego odłamu babizmu, bahaizmu.
Babizm i jego odłamy, podobnie jak w Persji, tak i w Imperium Osmańskim
zostały uznane za herezję.
Obecnie bahaici zamieszkują ponad 200
państw na całym świecie. Religia ta liczy około 5 milionów wyznawców,
pochodzących z ponad 2 tysięcy różnych grup etnicznych. Ich sytuacja w
poszczególnych krajach jest bardzo zróżnicowana. W wielu państwach
muzułmańskich wciąż mają miejsce ich prześladowania, represje, postrzega
się ich jako szpiegów amerykańskich lub izraelskich. W referacie
zostanie szerzej omówiona sytuacja wspólnot bahaickich zamieszkujących
trzy bliskowschodnie kraje - współczesny Iran, Egipt i Izrael. Nacisk
zostanie położony na kwestie prawne dotyczące funkcjonowania tych
społeczności na wymienionych obszarach oraz regulacje religijne
warunkujące ich status społeczny."
(za:
http://www.psc.uj.edu.pl/images/uploads/weblog_files/ABSTRAKTY_f956a232277a9414a14cd5ffc04b71e5.pdf)
Warto
przypomnieć opinię znanego badacza Arnolda J. Toynbee'ego, który
podkreślał, że wiara baha'i nie jest herezją, lecz niezależnym
objawieniem: "wiara baha'í jest religią niezależną w równym stopniu jak
chrześcijaństwo, islam i wszystkie inne wielkie religie. Nie jest to
sekta innej religii, lecz religia właśnie o takim samym statucie jak
wszystkie inne religie oficjalne" (A.Toynbee, Christianity among the
Religions of the World, New York, 1957).
